Κατά την διάρκεια του μεταβολισμού παράγονται στο σώμα μας οι ελεύθερες ρίζες οι οποίες φαίνεται ότι είναι απειλητικές για την υγεία μας. Υπάρχει όμως η φυσική άμυνα του οργανισμού που έχει βρεθεί ότι κάποιες τροφές βοηθούν στην καταπολέμηση τους και είναι κυρίως τροφές που περιέχουν αντιοξειδωτικά.
Οι ελεύθερες ρίζες παράγονται στον οργανισμό μας από την διαδικασία του μεταβολισμού ενώ φαίνεται να είναι πιο έντονες σε περιόδους άγχους,κατά την διάρκεια καπνίσματος και λόγω ακτινοβολίας. Το σώμα μας διαθέτει μηχανισμούς που βοηθούν στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών, ωστόσο φαίνεται ότι υπάρχουν τροφές που μπορούν να συμβάλλουν σε αυτό μέσω ισχυρών αντιοξειδωτικών. Τέτοιες τροφές είναι αυτές με βιταμίνη C, με βιταμίνη Ε, με καροτενοειδή, όπως το β-καροτένιο, το λυκοπένιο και τη λουτεΐνη. Άλλες αντιοξειδωτικές ουσίες που είναι σημαντικές είναι το σελήνιο, οι πολυφαινόλες, οι τανίνες και οι λιγνάνες.
Τα αντιοξειδωτικά βοηθούν:
- στην προστασία της όρασης και των ματιών, καθώς αντιοξειδωτικά πλούσια με βιταμίνη C, E και Β-καροτίνη καθυστερούν τα προβλήματα της όρασης.
- στην καθυστέρηση της γήρανσης, καθώς καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που καταστρέφουν τις κυτταρικές μεμβράνες και τους ιστούς.
- στην θωράκιση του οργανισμού ενάντια του καρκίνου, καθώς κάποια αντιοξειδωτικά μπουν να βοηθήσουν στην καταστροφή των καρκινικών κυττάρων.
- στην πρόληψη εγκεφαλικών και καρδιαγγειακών παθήσεων, πάλι με την καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών που καταστρέφουν τα αγγεία.
- στην πρόληψη της άνοιας και παθήσεων όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, καθώς προστατεύει από το οξειδωτικό στρες.
Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα προϊόντα ολικής αλέσεως, οι καρποί, οι σπόροι, τα βότανα και τα μπαχαρικά, η μαύρη σοκολάτα, το πράσινο τσάι, το κόκκινο κρασί και το ελαιόλαδο είναι τα τρόφιμα με τις μεγαλύτερες περιεκτικότητες σε αντιοξειδωτικά.
- Φρούτα και λαχανικά: Πολλές φορές τα αντιοξειδωτικά στα φρούτα και στα λαχανικά προσδίδουν ένα διαφορετικό χρώμα όπως κίτρινο, πράσινο, πορτοκαλί και μωβ. Επιλέξτε φρούτα με κόκκινο χρώμα, όπως είναι οι ντομάτες, κεράσια και μήλα καθώς περιέχουν λυκοπένιο. Τα τρόφιμα με κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα, όπως είναι οι πιπεριές, τα πορτοκάλια, τα βερίκοκα προσφέρουν μεγάλες ποσότητες από καροτενοειδή. Τα φρούτα και τα λαχανικά με πράσινο χρώμα, όπως το μπρόκολο, τα ακτινίδια, το σταφύλι και το αβοκάντο, παρέχουν μεγάλες ποσότητες χλωροφύλλης και πολυφαινολών. Και, τέλος, εκείνα με μπλε ή μοβ χρώμα, όπως τα μούρα, τα μοβ σταφύλια και τα δαμάσκηνα, είναι πλούσια σε ανθοκυανίνες. Προσθέτοντας φρούτα και λαχανικά που περιέχουν αντιοξειδωτικά στα γεύματα μας εξασφαλίζουμε την πρόσληψη αυτών. Προσθέστε καρότα ή μπρόκολο σε κάποια γεύματα σας, ντομάτα ή αβοκάντο στο πρωινό σας.
- Προϊόντα ολικής άλεσης: Τα προϊόντα αυτά εκτός από τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ω-3 που περιέχουν, είναι πλούσια και σε αντιοξειδωτικά, όπως βιταμίνη Ε και σελήνιο όπου σε συνδυασμό με τις φυτικές ίνες που περιέχουν μπορούν να θωρακίσουν τον οργανισμό απέναντι σε ασθένειες.
- Μαύρη σοκολάτα: Η μαύρη σοκολάτα έχει περισσότερο από 60% κακάο, είναι υψηλότερη σε αντιοξειδωτικά από τη σοκολάτα γάλακτος και πλούσια σε φλαβονοειδή, τα οποία δίνουν και το σκούρο χρώμα της.
- Πράσινο τσάι: Περιέχει ένα πανίσχυρο είδος αντιοξειδωτικού, τις κατεχίνες. Η κατανάλωση πράσινου τσαγιού καθημερινά προσδίδει πολλά οφέλη για την υγεία διαδραματίζοντας αντικαρκινικό ρόλο.
- Κόκκινο κρασί: Το κόκκινο κρασί περιέχει ανθοκυανίνες και φαίνεται ότι η μέτρια κατανάλωση κρασιού δρα προστατευτικά ενάντια στα καρδιαγγειακά προβλήματα.
- Ελαιόλαδο: Με μια διατροφή πλούσια σε ελαιόλαδο τα κύτταρα αντιστέκονται καλύτερα στην οξείδωση των ελεύθερων ρίζων. Το ελαιόλαδο περιέχει πολλά θρεπτικά συστατικά όπου μέσα σε αυτά περιέχονται και αντιοξειδωτικά όπως είναι η βιταμίνη Ε, οι φαινολες και τα καροτενοειδη. Η κατανάλωση ελαιολάδου φαίνεται ότι προστατεύει από τις φλεγμονές και την δημιουργείς αθηρωματική πλάκας.
- Ξηροί καρποί και σπόροι: Έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, πρωτεΐνη, ωφέλιμα λιπαρά, φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά. Όλα αυτά τους καθιστούν ιδιαιτέρως θρεπτική τροφή για τον οργανισμό και συμβάλλουν στη καλή υγεία. Παρόλα αυτά, επειδή είναι πλούσια σε θερμίδες η κατανάλωση τους συστήνεται με μέτρο.
Επομένως μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπως είναι η Μεσογειακή, δρα αποτελεσματικά προστατεύοντας τον οργανισμό μας.