Υπηρεσία Απώλειας Βάρους
Υπηρεσίες & Προγράμματα Διατροφής για Απώλεια Βάρους
Η απώλεια βάρους αποτελεί επιδίωξη μεγάλου μέρους του πληθυσμού. Περίπου το 40% των ενηλίκων είναι υπέρβαροι και το 15% παχύσαρκοι.
Τα ποσοστά αυτά δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος, το οποίο δυστυχώς δεν περιορίζεται στους ενήλικες αλλά αφορά και στα παιδιά και τους εφήβους. Τα τελευταία 40 χρόνια ο επιπολασμός του υπερβολικού βάρους και της παχυσαρκίας στις ηλικίες από 5 έως 19 παρουσίασε άνοδο κατά 14%. Ακόμα και τα παιδιά από 0 έως 5 ετών έχουν αυξημένο σωματικό βάρος, αφού το 2020 καταγράφηκαν σε όλον τον κόσμο περίπου 39 εκατομμύρια υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά αυτών των ηλικιών. Η χώρα μας επί σειρά ετών κατείχε το αρνητικό ρεκόρ στην παιδική παχυσαρκία, με το 1/3 των παιδιών αυτών να εμφανίζουν την πολύ επικίνδυνη παχυσαρκία κεντρικού τύπου.
Πού οφείλεται
Το υπερβολικό σωματικό βάρος και η παχυσαρκία είναι περίπλοκα θέματα υγείας, που προκύπτουν από ένα συνδυασμό αιτιών, όπως η συμπεριφορά και η κληρονομικότητα. Ενώ οι γενετικοί παράγοντες είναι μη τροποποιήσιμοι, οι συμπεριφορές που οδηγούν σε αυτά επιδέχονται αλλαγές, αφού περιλαμβάνουν τη φυσική δραστηριότητα, τις διατροφικές συνήθειες, τη χρήση κάποιων φαρμάκων, το στρες και τη στέρηση ύπνου. Επικουρικά στην εμφάνισή της συμβάλλουν η έλλειψη εκπαίδευσης αλλά και το επίπεδο επηρεασμού από το μάρκετινγκ των τροφίμων.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις
Ο διαχωρισμός μεταξύ υπέρβαρου και παχύσαρκου προκύπτει από έναν απλό μαθηματικό τύπο [(βάρος σε κιλά διαιρούμενο με το τετράγωνο του ύψους σε μέτρα (kg/m2)]. Το αποτέλεσμα αυτού είναι ο γνωστός Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Υπέρβαρος χαρακτηρίζεται ο άνθρωπος με ΔΜΣ μεγαλύτερο ή ίσο του 25 και παχύσαρκος όταν ο δείκτης αυτός είναι ίσος ή ξεπερνά το 30.
Όσο μεγαλύτερος είναι τόσο πιθανότερο είναι να εμφανιστούν προβλήματα υγείας, αφού η ανώμαλη ή υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα είναι ένας ισχυρός παράγοντας κινδύνου για εμφάνιση διαταραχών του μεταβολισμού, σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης και καρδιαγγειακών παθήσεων, αναπνευστικών προβλημάτων, μυοσκελετικών διαταραχών και καρκίνου. Σοβαρές είναι επίσης οι επιπτώσεις της στην εμφάνιση και στην ψυχική υγεία, καθώς και στην προσωπική, κοινωνική, επαγγελματική και οικονομική ζωή του ασθενή – γιατί η παχυσαρκία είναι νόσος.
Είναι επόμενο, λοιπόν, όσοι πάσχουν από αυτήν να επιθυμούν να επανέλθουν στο φυσιολογικό βάρος τους, προκειμένου να αποφύγουν τις επιπλοκές που προκαλεί στην υγεία και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Η δυσαρέσκεια για την εικόνα του σώματος και οι προεκτάσεις αυτού στην κοινωνική ζωή αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο στους νεώτερους, και η επιθυμία για καλή υγεία στους γηραιότερους.
Μέθοδοι απώλειας βάρους
Δεδομένου ότι η παχυσαρκία δεν αφορά μόνο στο σωματικό βάρος αλλά και στην υπερβολική συσσώρευση λίπους, η μείωση της λιπώδους μάζας είναι ο καλύτερος τρόπος για τη διαχείρισή της.
Οι διατροφικές αλλαγές είναι το πρώτο βήμα για την επίτευξη αυτού του στόχου. Τις τελευταίες δεκαετίες που η νόσος έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις, έχουν αναπτυχθεί διάφορες στρατηγικές απαλλαγής από το πλεονάζον βάρος. Αν και τα προγράμματα που υπόσχονται γρήγορη απώλειά του είναι πολύ ελκυστικά, το σταδιακό αδυνάτισμα προκαλεί ουσιώδεις βελτιώσεις στη σύσταση του σώματος και τους ανθρωπομετρικούς δείκτες.
Αν και πολλές από αυτές τις μεθόδους πράγματι είναι αποτελεσματικές, η πλειονότητά τους αποτυγχάνει να παρέχει μακροπρόθεσμη διατήρηση του νεοαποκτηθέντος βάρους. Κυρίως γιατί όσοι κάνουν δίαιτα πιστεύουν ότι η συγκεκριμένη χρονική περίοδος θα είναι μια μικρή παρένθεση στη ζωή τους και όχι ένας μόνιμος τρόπος ζωής. Η συγκεκριμένη πεποίθηση είναι εσφαλμένη, γιατί μόλις ενδώσουν στους πειρασμούς που τους οδήγησαν στην παχυσαρκία, αυτή επανεμφανίζεται.
Οι στερητικές δίαιτες, που αυξάνουν την πείνα και μειώνουν την αίσθηση του κορεσμού, επιβραδύνουν τον μεταβολικό ρυθμό και επηρεάζουν τα επίπεδα κυκλοφορούντων ορμονών, μπορεί να πετυχαίνουν τη μείωση του βάρους, αλλά είναι αδύνατον να ακολουθούνται μόνιμα. Έτσι, αποτυγχάνουν στη διατήρησή του.
Πετυχημένη, επομένως, θεωρείται η δίαιτα που μπορεί να τηρηθεί εφ’ όρου ζωής χωρίς να την επιβαρύνει και χωρίς να επηρεάζει την ψυχολογία εκείνου που την ακολουθεί.
Ευέλικτη διατροφή
Οι περισσότερες δίαιτες επιβάλλουν έναν αυστηρό και απολύτως ελεγχόμενο τρόπο διατροφής, ο οποίος ακολουθεί την προσέγγιση «όλα ή τίποτα». Περιορίζει ή απαγορεύει την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών ή κατηγοριών τροφίμων, τακτική που τελικά επηρεάζει αρνητικά το βάρος. Όσοι τις ακολουθούν διαχωρίζουν τα τρόφιμα σε απαγορευμένα και επιτρεπόμενα, εμμένοντας σε υπερβολικούς διατροφικούς κανόνες, περιορίζοντας την ποικιλία των τροφών που λαμβάνουν, κάτι που οδηγεί τελικά σε ψυχαναγκασμούς.
Τα τελευταία χρόνια έχει προταθεί και ακολουθείται με μεγάλη επιτυχία ένας πιο ευέλικτος τρόπος διατροφής, ο οποίος χαρακτηρίζεται από μια πιο μετριοπαθή προσέγγιση στις διατροφικές συμπεριφορές. Έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει θετικά την απώλεια βάρους, εν μέρει λόγω της απουσίας υπερφαγίας που συνήθως ακολουθεί τις αυστηρές και περιοριστικές δίαιτες. Επιπλέον, μειώνει την επιθυμία για φαγητό και επιτρέπει την προσαρμογή της καθημερινής κατανάλωσης τροφής χωρίς αντισταθμιστικές συμπεριφορές που επηρεάζουν αρνητικά τη μακροχρόνια διατήρηση του βάρους.
Η ευέλικτη διατροφή στηρίζεται στη φιλοσοφία ότι σημασία έχουν τα μακροθρεπτικά συστατικά (υδατάνθρακες, λίπη, πρωτεΐνες). Επιτρέπει την κατανάλωση οποιουδήποτε τροφίμου, ακόμα και junk food, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν δίνει έμφαση και στα μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία). Συγκεκριμένα, κατά 80% περιέχει υγιεινά τρόφιμα, τα οποία δίνουν στον οργανισμό τα απαραίτητα συστατικά ώστε να είναι υγιής και να χάνει βάρος. Το υπόλοιπο 20% περιλαμβάνει τρόφιμα που άλλες μέθοδοι αδυνατίσματος αποκλείουν, όπως γλυκά, burgers ή hotdogs. Η αναλογία αυτή προσφέρει κορεσμό, αλλά και γευστική ικανοποίηση χωρίς να προσθέτει πολλές κενές θερμίδες και χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την υγεία. Δίνει δε την ευκαιρία διατήρησης της κοινωνικής ζωής, που με τις αυστηρές δίαιτες χάνεται.
Γνωστή και ως “If It Fits Your Macros” (IIFYM), η συγκεκριμένη μέθοδος απώλειας βάρους δίνει διατροφική ελευθερία, χωρίς μέτρημα θερμίδων και λαμβάνοντας υπόψη τις ατομικές προτιμήσεις. Περιέχει τη σωστή αναλογία τροφίμων που είναι ωφέλιμα για την υγεία και που ικανοποιούν τις αισθητηριακές ανάγκες, ώστε να συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού, να εξυπηρετεί την απώλεια λίπους και να ικανοποιεί την ανάγκη για απόλαυση. Έχει αποδείξει δε την αξία της ως μια διατροφική πρόταση που προσφέρει αυξημένη πιθανότητα επιτυχίας απώλειας βάρους και μακροχρόνια διατήρησή του.
Η εκμάθηση επιλογής των τροφίμων που επιτρέπουν την πρόσληψη των ατομικά απαιτούμενων ποσοτήτων μακροθρεπτικών συστατικών επιτρέπει τη σύνθεση ενός ελκυστικού και ελεύθερου διαιτολογίου, λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο ζωής και τα αναπάντεχα γεγονότα που μπορεί να προκύψουν.
Διατροφική Εκπαίδευση
Η διαχείριση του υπερβολικού βάρους απαιτεί την ενεργό συμμετοχή του ανθρώπου που επιθυμεί να απαλλαγεί από αυτό και να αποκτήσει ένα καλλίγραμμο σώμα, ενισχύοντας παράλληλα τη φυσική του κατάσταση. Είναι απαραίτητη, λοιπόν, η διατροφική εκπαίδευσή του, η οποία θα του παράσχει βασικές πληροφορίες σχετικά με την επιστημονική βάση της ευέλικτης διατροφής. Αυτές θα του επιτρέψουν τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την επιλογή των τροφίμων, τις μεθόδους μαγειρέματος και το φαγητό έξω από το σπίτι.
Ο Δημήτρης Οικονομάκης και οι καταρτισμένοι διαιτολόγοι της ομάδας του Myflex παρέχουν μια συνεχιζόμενη και αποτελεσματική διατροφική εκπαίδευση, μεταδίδοντας τη γνώση τους και τον τρόπο χρήση αυτής στην πράξη. Εξηγούν, επίσης, την ανάγκη για ενεργειακή ισορροπία με έναν προσιτό και πρακτικό τρόπο, ώστε να επισπευσθεί η απώλεια του βάρους, έχοντας και τη συνδρομή έμπειρων γυμναστών.
Η ευέλικτη δίαιτα είναι αποτελεσματική, χωρίς να κάνει διακρίσεις σε τρόφιμα, χωρίς να δεσμεύει ή να περιορίζει, επιτρέποντας μια καλύτερη σχέση με το φαγητό κι έναν φυσιολογικό τρόπο ζωής.